در گوشههای تاریک اینترنت، جایی که میمها با مخالفتهای سیاسی در هم میآمیزند، یک نام بهعنوان نمادی از اعتراض و آشوب دیجیتال خودنمایی میکند: Anonymous. این گروه اغلب با نقاب مشهور گای فاکس شناخته میشود و بیشتر از آنکه یک سازمان باشد، یک جنبش است — مجموعهای غیرمتمرکز از هکرها، فعالان و شوخطبعانی که انگیزهی مشترکشان نفرت از سانسور، فساد و سرکوب است.
خاستگاه: زادهی 4chan و هرجومرج (۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶)
Anonymous در آغاز یک نیروی سیاسی نبود، بلکه یک خردهفرهنگ اینترنتی محسوب میشد. در اوایل دهه ۲۰۰۰، کاربران سایت تصویری 4chan، بهویژه در بخش “/b/” (تصادفی)، بهطور ناشناس پست میگذاشتند. این باعث شد که نام کاربری پیشفرض به «Anonymous» تبدیل شود. بهتدریج، این نام به یک هویت جمعی بدل شد، بهویژه در جریان عملیاتهای هماهنگ برای شوخی و ترولینگ.
اولین اقدام پر سر و صدای آنها «یورش به هتل Habbo» در سال ۲۰۰۶ بود، جایی که کاربران، پلتفرم هتل مجازی را اشباع کرده و با آرایشهایی شبیه نماد صلیب شکسته مسیرها را مسدود کردند.
پروژه Chanology: بیداری (۲۰۰۸)
Anonymous با پروژه Chanology رسماً وارد حوزه سیاسی شد—اعتراضی علیه کلیسای ساینتولوژی. پس از آنکه این کلیسا تلاش کرد ویدئویی فاششده از تمجید تام کروز از ساینتولوژی را حذف کند، Anonymous پاسخ داد: با حملات DDoS، تماسهای تلفنی ساختگی، و حتی اعتراضات حضوری در برابر مراکز ساینتولوژی. این نقطه عطفی بود؛ تغییر مسیر از شوخی به «هکتیویسم».
عملیاتهای کلیدی (۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳)
۱. عملیات Payback – ابتدا علیه سازمانهای ضد دزدی دیجیتال بود، اما به حمله علیه ویزا، مسترکارت و پیپل منجر شد؛ زیرا کمک مالی به ویکیلیکس را پس از افشای اسناد دیپلماتیک آمریکا قطع کردند.
۲. حمایت از بهار عربی – Anonymous به معترضان تونسی و مصری کمک فنی کرد تا سانسور را دور بزنند.
۳. عملیات تونس و عملیات مصر – این تلاشها به جریان آزاد اطلاعات و افزایش آگاهی جهانی در طول قیامها کمک کرد.
۴. عملیات علیه Sony – در واکنش به شکایت سونی از هکر معروف جورج هوتز (GeoHot) بابت جیلبریک پلیاستیشن ۳.
۵. عملیات فرگوسن – پس از کشتهشدن مایکل براون توسط پلیس در سال ۲۰۱۴، Anonymous اطلاعات افسران پلیس فرگوسن را افشا کرد و تهدید به ادامه افشاگریها نمود.
چهرههای شناختهشده مرتبط با Anonymous
اگرچه Anonymous گروهی بدون رهبر است، برخی افراد یا خودشان اعتراف کردهاند یا بهعلت نقش مهمشان دستگیر شدهاند:
برت براون (Barrett Brown)
روزنامهنگار و فعالی که بهعنوان سخنگوی غیررسمی Anonymous در جریان افشای ایمیلهای Stratfor شناخته شد. هرچند خودش هکر نبود، ولی بهدلیل اشتراکگذاری لینک دادههای هکشده، به بیش از ۴ سال زندان محکوم شد.
جرمی هموند (Jeremy Hammond)
عضو اصلی گروه منشعب LulzSec. هموند مسئول هک شرکت اطلاعاتی خصوصی Stratfor در سال ۲۰۱۲ بود. او بهدلیل نشت ایمیلها و دادههای کارت اعتباری، به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
هکتور مونسیگور (Hector Monsegur) ملقب به Sabu
شاید جنجالیترین شخصیت در تاریخ Anonymous. هکری مشهور از گروه LulzSec که در ۲۰۱۱ دستگیر شد و با FBI همکاری کرد. اطلاعات او منجر به دستگیری چندین هکر دیگر از جمله هموند شد.
جیک دیویس (Jake Davis) ملقب به Topiary
رهبر رسانهای LulzSec مستقر در بریتانیا، مسئول نگارش بیانیهها و پستهای توییتری گروه بود. او در ۲۰۱۱ دستگیر و در ۲۰۱۳ به جرم حملات پرمخاطب محکوم شد.
افول یا دگرگونی؟
پس از موجی از دستگیریها در اوایل دهه ۲۰۱۰، حضور Anonymous کاهش یافت، اما در زمان بحرانهای سیاسی دوباره ظاهر شد:
اعتراضات جورج فلوید (۲۰۲۰) – ویدئوهای Anonymous دوباره منتشر شدند و تهدیداتی علیه خشونت پلیس بیان شد.
ماهیت غیرمتمرکز و غیرقابل پیشبینی Anonymous باعث میشود نتوان آن را با دستگیری چند رهبر از بین برد. این بیساختاری، هم نقطه قوت است و هم نقطه ضعف.
نتیجهگیری: یک ایده، نه یک گروه
Anonymous گروهی نیست که به آن بپیوندید؛ ایدهایست که بر اساسش عمل میکنید. چه در قالب حملات DDoS، افشای اطلاعات یا اعتراضهای خیابانی، شرکتکنندگان آن فلسفهای مشترک دارند:
«ما Anonymous هستیم. ما لشکریم. ما نمیبخشیم. ما فراموش نمیکنیم. منتظر ما باشید.»
در عصری که نظارت روزبهروز بیشتر و حریم خصوصی کمتر میشود، نام Anonymous همچنان طنینانداز است — هم نماد و هم هشدار.