در سال ۱۹۹۸ پژوهشگران یکی از کاملترین فسیلهای شناختهشده نیاکان انسان را در غارهای استرکفونتین آفریقای جنوبی کشف کردند. نزدیک به دو دهه بعد، رونالد کلارک، دیرینهانسانشناس مسئول حفاری و تحلیل، این بقایا را به گونهای به نام Australopithecus prometheus نسبت داد، در حالی که برخی دیگر آن را Australopithecus africanus دانستند.
تحقیقات تازه که ماه گذشته در نشریه American Journal of Biological Anthropology منتشر شد، این طبقهبندی را به چالش کشیده و احتمال وجود گونهای ناشناخته از انسان را مطرح کرده است. این فسیل با نام StW 573 و لقب «پای کوچک» شناخته میشود.
جسی مارتین، نویسنده اصلی تحقیق و پژوهشگر دانشگاه کمبریج، در بیانیهای گفت این فسیل یکی از مهمترین کشفیات در تاریخ انسانتباران است و شناسایی دقیق آن برای درک گذشته تکاملی ما حیاتی محسوب میشود. او تأکید کرد که این نمونه نه Australopithecus prometheus و نه Australopithecus africanus است و احتمالاً به خویشاوند انسانی ناشناخته تعلق دارد.
Australopithecus گروهی منقرضشده از خویشاوندان شبیه میمون انسان مدرن است که بین ۳ تا ۱.۹۵ میلیون سال پیش در آفریقای جنوبی زندگی میکردند و توانایی راه رفتن روی دو پا داشتند. مارتین و همکارانش نتیجه گرفتند «پای کوچک» با هیچیک از گونههای شناختهشده ویژگیهای مشترک منحصر به فرد ندارد. آنها نخستین کسانی هستند که از زمان معرفی این فسیل در سال ۲۰۱۷، طبقهبندی آن را زیر سؤال بردهاند.
مارتین توضیح داد یافتههای جدید طبقهبندی فعلی «پای کوچک» را به چالش میکشد و نشان میدهد نیاز به بررسی دقیقتر و مبتنی بر شواهد در ردهبندی تکامل انسان وجود دارد. او افزود در ادامه، خود و دانشجویان دانشگاه لا تروب گونه این فسیل و جایگاه آن در درخت خانوادگی انسان را بررسی خواهند کرد.
اندی هریس، دیرینهانسانشناس دانشگاه لا تروب، اعلام کرد این بقایا از کاملترین و مهمترین فسیلهای کشفشده تاکنون هستند و اطلاعات ارزشمندی درباره تنوع اولیه انسانها و نحوه سازگاری نیاکان ما با محیطهای مختلف آفریقای جنوبی ارائه میدهند. او در دانشگاه لا تروب هدایت یک پروژه تحقیقاتی با حمایت شورای تحقیقات استرالیا را بر عهده داشت که این پژوهش تازه را پشتیبانی کرد.
هریس توضیح داد این فسیل بهوضوح با نمونه مرجع Australopithecus prometheus متفاوت است؛ نامی که بر اساس فرضیه توانایی این انسانهای اولیه در استفاده از آتش تعریف شده بود، در حالی که اکنون میدانیم چنین نبوده است. او افزود اهمیت و تفاوت این فسیل نسبت به دیگر نمونههای همدوره نشان میدهد باید آن را بهعنوان گونهای منحصر به فرد تعریف کرد.
هنوز مشخص نیست تحقیقات جسی مارتین و دانشجویان دانشگاه لا تروب درباره «پای کوچک» ـ کاملترین فسیل شناختهشده انسانتباران باستانی ـ به چه نتیجهای خواهد رسید و جامعه علمی چگونه به آن واکنش نشان خواهد داد.

