بیش از یک دهه، «زن بیچیهد» به نوعی آزمون فرهنگی تبدیل شده بود. جمجمه او که در جعبهای در جنوب انگلستان پیدا شد و به دوره اشغال روم نسبت داده میشد، پژوهشگران را قانع کرده بود که او باید از سرزمینی دور آمده باشد؛ احتمالاً از آفریقای سیاه.
به همین دلیل او را «نخستین بریتانیایی سیاهپوست» نامیدند. بعدها فرضیه تغییر کرد و گفته شد او مهاجری از شرق مدیترانه بوده است. اما امروز، با پیشرفت روشهای علمی، مشخص شده زن بیچیهد آن کسی نیست که سالها تصور میکردیم.
پژوهش تازهای که CNN به آن پرداخته و در Journal of Archaeological Science منتشر شده، با استفاده از توالییابی DNA باکیفیت نشان میدهد «زن بیچیهد» در واقع بومی جنوب انگلستان بوده است.
به گفته پژوهشگران موزه تاریخ طبیعی لندن، الگوی ژنتیکی او بهطور چشمگیری با مردم مناطق روستایی بریتانیای دوره روم — و حتی با بریتانیاییهای امروزی — همخوانی دارد. هیچ نشانهای از تبار اخیر آفریقایی در DNA او دیده نمیشود.
بر اساس دادههای ژنتیکی، او احتمالاً موهای روشن، چشمان آبی و رنگ پوستی بین روشن و تیره داشته است؛ توصیفی که البته دامنهاش آنقدر گسترده است که چندان دقیق به نظر نمیرسد.
این یافته نشان میدهد چگونه نظریههای علمی مبتنی بر حدسهای آگاهانه و دانش محدود گذشته میتوانند جای واقعیت را بگیرند؛ صرفاً به این دلیل که ابزارهای لازم برای بررسی قطعی در آن زمان وجود نداشت.
نتیجهگیریهای اولیه که بر تحلیل کرانیومتریک — شبهعلمی که تلاش میکند از شکل جمجمه به تبار افراد برسد — تکیه داشت، ریشهای عمیق در نژادپرستی و خطاهای علمی و پزشکی دارد. همانطور که این مورد نشان میدهد، این روشها نهتنها نادرستاند، بلکه بارها ثابت شده ابزارهایی بودهاند برای توجیه سلسلهمراتب نژادی.
زن بیچیهد بین سالهای ۱۲۹ تا ۳۱۱ میلادی زندگی میکرد. احتمالاً بین ۱۸ تا ۲۵ سال داشت و قدش کمی کمتر از ۱۵۰ سانتیمتر بود. رژیم غذاییاش سرشار از غذاهای دریایی بود و دستکم یک آسیب جدی پا را پشت سر گذاشته بود.
او — یا بهتر بگوییم، بقایای او — یادآوری مهمی است از اینکه چقدر آسان میتوان گذشته را اشتباه خواند، بهویژه وقتی پیشفرضها و تعصبات امروزمان را بر واقعیتهای باستانی تحمیل میکنیم.
