جای تعجب نیست که گوگل برای به دست آوردن انرژی بیشتر این‌قدر بی‌تاب است؛ مصرف برق مراکز داده این شرکت در عرض تنها چهار سال بیش از دو برابر شده است.
این آمار شگفت‌انگیز در تازه‌ترین گزارش پایداری گوگل آمده که اواخر هفته گذشته منتشر شد. در سال ۲۰۲۴، مراکز داده گوگل ۳۰.۸ میلیون مگاوات‌ساعت برق مصرف کردند. این رقم در سال ۲۰۲۰، یعنی اولین سالی که گوگل آمار مصرف برق مراکز داده خود را منتشر کرد، ۱۴.۴ میلیون مگاوات‌ساعت بود.
گوگل وعده داده است که تنها از منابع برق بدون کربن برای تامین انرژی فعالیت‌های خود استفاده کند، اما سرعت سرسام‌آور رشد مراکز داده، این هدف را دشوارتر کرده است.
تقریباً تمام مشکل مصرف برق این شرکت به مراکز داده مربوط می‌شود. در سال ۲۰۲۴، مراکز داده ۹۵.۸ درصد از کل بودجه الکتریکی این شرکت را به خود اختصاص دادند.
نسبت مصرف برق مراکز داده نسبت به کل فعالیت‌های دیگر شرکت، در چهار سال گذشته به طرز قابل توجهی ثابت بوده است. اگرچه سال ۲۰۲۰ اولین سالی است که گوگل آمار مصرف برق مراکز داده را به‌طور رسمی منتشر کرده، اما می‌توان با استفاده از این نسبت به گذشته برگردیم و تخمین بزنیم. با یک محاسبه سریع می‌توان دریافت که مراکز داده گوگل در سال ۲۰۱۴ احتمالاً کمی بیش از ۴ میلیون مگاوات‌ساعت برق مصرف کرده‌اند. این یعنی رشد مصرف برق در مراکز داده گوگل در طول یک دهه، هفت برابر شده است.
این شرکت فناوری بیشتر اقدامات آسان برای افزایش بهره‌وری انرژی مراکز داده خود را انجام داده است. این تلاش‌ها موفق بوده و گوگل اغلب به عنوان شرکتی پیشرو در این زمینه شناخته می‌شود. اما از آنجا که شاخص بهره‌وری مصرف برق (PUE) این شرکت به عدد ایده‌آل نظری ۱.۰ نزدیک شده، پیشرفت‌ها کُند شده است. سال گذشته، میانگین شاخص PUE گوگل به ۱.۰۹ کاهش یافت که تنها ۰.۰۱ بهبود نسبت به سال ۲۰۲۳ و فقط ۰.۰۲ بهتر از یک دهه پیش است.
واضح است که گوگل به برق بیشتری نیاز دارد و برای پایبندی به وعده استفاده از انرژی بدون کربن، به شدت در انواع منابع انرژی سرمایه‌گذاری می‌کند؛ از جمله انرژی زمین‌گرمایی، هر دو نوع انرژی هسته‌ای (شکافت و همجوشی) و انرژی‌های تجدیدپذیر.
انرژی زمین‌گرمایی برای مراکز داده نویدبخش است. با بهره‌گیری از گرمای زمین، نیروگاه‌های زمین‌گرمایی پیشرفته می‌توانند صرف‌نظر از وضعیت آب‌وهوا، به طور مداوم برق تولید کنند. بسیاری از استارتاپ‌ها، از جمله شرکت Fervo Energy که تحت حمایت گوگل است، امکان حفاری چاه‌های سودآور در مناطق بیشتری را فراهم کرده‌اند.
در زمینه همجوشی هسته‌ای، گوگل هفته گذشته اعلام کرد که در شرکت Commonwealth Fusion Systems سرمایه‌گذاری می‌کند و ۲۰۰ مگاوات برق از نیروگاه آینده Arc این شرکت که قرار است اوایل دهه ۲۰۳۰ وارد مدار شود، خریداری خواهد کرد. در حوزه شکافت هسته‌ای نیز، گوگل وعده داده که ۵۰۰ مگاوات برق از شرکت Kairos Power، یک استارتاپ فعال در زمینه راکتورهای کوچک ماژولار، خریداری کند.
این قراردادهای هسته‌ای هنوز برق تولید نکرده‌اند و حداقل تا پنج سال آینده هم چنین نخواهند کرد. در این بین، گوگل مشغول خرید گسترده انرژی تجدیدپذیر است. در ماه مه، این شرکت ۶۰۰ مگاوات ظرفیت انرژی خورشیدی در کارولینای جنوبی خرید و در ژانویه، قراردادی برای ۷۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی در اوکلاهما اعلام کرد. گوگل در سال ۲۰۲۴ اعلام کرد که با شرکت‌های Intersect Power و TPG Rise Climate همکاری می‌کند تا چندین نیروگاه بدون کربن با ظرفیت چندین گیگاوات احداث کند، سرمایه‌گذاری‌ای که ۲۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
با توجه به اینکه انرژی خورشیدی و تا حدی بادی، تنها منابع انرژی هستند که تا پایان این دهه به راحتی در دسترس‌اند، این سرمایه‌گذاری چندان عجیب نیست.
ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای جدید سال‌ها زمان می‌برد و حتی خوش‌بینانه‌ترین جدول زمانی نیز پیش‌بینی نمی‌کند که این نیروگاه‌ها قبل از پایان این دهه به شبکه یا مراکز داده متصل شوند. گاز طبیعی، که آمریکا منابع زیادی از آن دارد، نیز با صف‌های انتظار پنج ساله برای توربین‌های جدید روبروست. بنابراین تنها گزینه، انرژی‌های تجدیدپذیر همراه با ذخیره‌سازی باتری است.
گوگل قراردادهایی برای تامین برق تجدیدپذیر به اندازه کل مصرفش بسته است، اما این منابع همیشه دقیقاً در زمانی و مکانی که شرکت به برق نیاز دارد، آن را تامین نمی‌کنند.
مایکل ترل، رئیس بخش انرژی پیشرفته گوگل، هفته گذشته به خبرنگاران گفت: «وقتی اعلام کردیم که می‌خواهیم به هدف تطبیق ۱۰۰ درصدی سالانه مصرف برق با منابع بدون کربن برسیم، خیلی واضح گفتیم که این نقطه پایان نیست.» او افزود: «هدف نهایی، تامین برق بدون کربن ۲۴ ساعته در تمام محل‌های فعالیت ما و در تمام زمان‌هاست.»
گوگل هنوز کارهای زیادی پیش رو دارد.
در سراسر جهان، حدود ۶۶ درصد مصرف برق مراکز داده گوگل، به‌طور ساعتی، با برق بدون کربن تطبیق داده شده است. اما این میانگین، چالش‌های منطقه‌ای را پنهان می‌کند. در حالی که مراکز داده گوگل در آمریکای لاتین سال گذشته به ۹۲ درصد تطبیق رسیدند، مراکز داده در خاورمیانه و آفریقا تنها ۵ درصد تطبیق دارند.
ترل گفت، این چالش‌ها بخشی از دلیل سرمایه‌گذاری گوگل در منابع پایدار و بدون کربن مثل شکافت و همجوشی است. او افزود: «برای اینکه در نهایت به این هدف برسیم، باید این فناوری‌ها را داشته باشیم.»