میلیاردها سال دیگر، خورشید به یک غول سرخ تبدیل خواهد شد و عطارد، زهره و زمین را در خود خواهد بلعید. اما این تنها راه نابودی سیاره ما نیست. یک شبیهسازی جدید به تهدید خطرناک عبور یک ستارهی سرگردان از نزدیکی منظومه شمسی اشاره میکند که میتواند باعث برخورد سیارات با یکدیگر یا پرتاب زمین به دوردست از خورشید شود.
هنگام مدلسازی تکامل منظومه شمسی، ستارهشناسان معمولاً خورشید و سیاراتش را به عنوان یک سامانهی ایزوله در نظر میگیرند. اما در واقعیت، کهکشان راه شیری مملو از ستارگانی است که ممکن است بیش از حد به منظومه شمسی نزدیک شوند و ثبات آن را تهدید کنند. یک مطالعه جدید که در مجله Icarus منتشر شده، نشان میدهد که عبور ستارگان از نزدیکی منظومه شمسی احتمالاً مدار سیارات را تحت تأثیر قرار خواهد داد؛ بهگونهای که ممکن است سیارهای با زمین برخورد کند یا آن را از منظومه شمسی به بیرون پرتاب کند.
در بیشتر موارد، ستارههای عبوری بیخطر هستند، اما یکی از آنها میتواند هرجومرجی در منظومه شمسی ایجاد کند—و آن هم عمدتاً بهخاطر تنها یک سیاره. عطارد، نزدیکترین سیاره به خورشید، مستعد بیثباتی است زیرا مدار آن میتواند بیضویتر شود. ستارهشناسان بر این باورند که افزایش بیضوی بودن مدار عطارد میتواند آن را بیثبات کند و احتمال برخورد آن با زهره یا خورشید را افزایش دهد. اگر در این میان ستارهای از نزدیکی عبور کند، اوضاع وخیمتر خواهد شد.
پژوهشگران با استفاده از سامانه Horizons ناسا، که ابزار دقیقی برای ردیابی موقعیت اجرام در منظومه شمسی است، ۲۰۰۰ شبیهسازی انجام دادند. آنها سپس سناریوهایی را شامل عبور ستارهها وارد کردند و دریافتند که گذر ستارگان در طول ۵ میلیارد سال آینده میتواند ثبات منظومه شمسی را تا حدود ۵۰٪ کاهش دهد. در این سناریوها، احتمال پرتاب پلوتو از منظومه شمسی ۳.۹٪ بود، در حالی که عطارد و مریخ بیشترین احتمال از دست رفتن پس از عبور ستاره را داشتند. نرخ بیثباتی زمین کمتر است، اما در صورت برخورد سیارهای دیگر با آن، احتمال بیثبات شدن مدار آن بیشتر میشود.
پژوهشگران در مقاله نوشتند: «همچنین دریافتیم که ماهیت بیثباتیهایی که ناشی از عبور ستارههاست، بسیار خشونتآمیزتر از بیثباتیهای درونی است. از دست رفتن چند سیاره در این بیثباتیهای ناشی از ستارگان امری رایج است و در حدود ۵۰٪ مواقع رخ میدهد، در حالی که بیثباتیهای درونی بهمراتب نادرتر هستند.»
بر اساس این مطالعه، احتمال بیثبات شدن مدار زمین صدها برابر بیشتر از برآوردهای پیشین است. خب، این هم نگرانی دیگری به فهرستمان اضافه شد.