دانشمندان روز سهشنبه اعلام کردند که موفق شدهاند بیماری آلزایمر را در موشها معکوس کنند؛ دستاوردی که امیدی تازه برای درمان این نوع مخرب زوال عقل در انسانها ایجاد کرده است.
در مقالهای که در نشریه Signal Transduction and Targeted Therapy منتشر شد، گروهی از پژوهشگران توضیح دادند که چگونه با استفاده از سیستم دفع ضایعات مغز توانستند عملکرد مغز را ترمیم کرده و روند بیماری را در حیوانات معکوس کنند.
آنها با بهرهگیری از فناوری نانو، سد خونی-مغزی را هدف قرار داده و بازسازی کردند؛ ساختاری که وظیفه محافظت از مغز در برابر سموم و تنظیم جریان خون را بر عهده دارد.
این روش جدید از بررسی تجمع پروتئینهای زائد مانند آمیلوئید-بتا (Aβ) که عملکرد نورونها را مختل میکند، به دست آمد. در حالت طبیعی، سد خونی-مغزی مواد ناخواسته را از مغز فیلتر میکند، اما در مبتلایان به آلزایمر این سد دچار انسداد شده یا واکنش مناسبی به عوامل مهاجم نشان نمیدهد.
به گفته جوزپه باتالیا، نویسنده ارشد مطالعه و عصبشناس مؤسسه مهندسی زیستی کاتالونیا، تجمع مواد سمی مانند Aβ باعث پیشرفت بیماری میشود، اما زمانی که عملکرد عروق مغزی بازیابی شود، این مواد مضر شروع به پاکسازی شده و تعادل سیستم دوباره برقرار میشود.
پژوهشگران نانوذراتی طراحی کردند که عملکرد پروتئین LRP1 را تقلید میکرد؛ مولکولی که معمولاً در سد خونی-مغزی به سموم واکنش نشان میدهد. در این مطالعه، موشها بهطور ژنتیکی دستکاری شدند تا پروتئین آمیلوئید-بتا بیشتری تولید کنند و نشانههایی از زوال شناختی مشابه آلزایمر را بروز دهند. هر موش سه تزریق از داروی جدید دریافت کرد و رفتار و فعالیت مغزی آنها به مدت شش ماه تحت نظر قرار گرفت.
نتایج چشمگیر بود. موشی ۱۲ ماهه (معادل انسانی ۶۰ ساله) که تحت درمان قرار گرفته بود، در سن ۱۸ ماهگی (معادل انسانی ۹۰ ساله) رفتاری مشابه موش سالم نشان داد.
به گفته باتالیا، نانوذرات طراحیشده مانند دارو عمل کرده و مکانیسم بازخوردی را فعال میکنند که مسیر پاکسازی را به سطح طبیعی بازمیگرداند. پژوهشگران گزارش دادند که تنها سه تزریق برای معکوس کردن روند آلزایمر در موشها کافی بوده است.
مانند همه مطالعات حیوانی، برای آزمایش این درمان در انسانها به تحقیقات بیشتری نیاز است، اما نتایج نشان میدهد که این روش که مغز را به بازگشت به وضعیت سالم ترغیب میکند، میتواند امیدی برای درمان این بیماری لاعلاج باشد.
