موزه ملی هوا و فضا اسمیتسونیان در واشنگتن دیسی بیش از یک دهه میزبان شاتل فضایی دیسکاوری بوده است. هر سال میلیونها بازدیدکننده با بستنی خشکشده فضانوردان پذیرایی میشوند و از نزدیک این فضاپیمای نمادین را که تلسکوپ فضایی هابل را به فضا برد و در ساخت ایستگاه فضایی بینالمللی نقش داشت، تماشا میکنند.
اما ممکن است بازدیدکنندگان آینده چنین فرصتی نداشته باشند. طبق گزارش NASA Watch، دفتر بودجه کاخ سفید از اسمیتسونیان خواسته است تا مقدمات انتقال دیسکاوری به هیوستون، تگزاس را فراهم کند. این اقدام بیسابقه و نگرانکننده توصیف شده، زیرا دیسکاوری برای جداسازی طراحی نشده و این کار میتواند به بخشهایی مانند قاب، سپر حرارتی و پارچه عایق حرارتی آن آسیب جدی وارد کند.
دیسکاوری فعالترین شاتل فضایی ناسا بود که بین سالهای ۱۹۸۴ تا ۲۰۱۱ در ۳۹ مأموریت شرکت داشت. این فضاپیما علاوه بر نقش کلیدی در ساخت ایستگاه فضایی و پرتاب هابل، پس از فاجعههای چلنجر و کلمبیا به عنوان شاتل بازگشت به پرواز انتخاب شد.
قانون «یک لایحه بزرگ و زیبا» که در ۴ ژوئیه تصویب شد، شامل طرحی از سناتورهای جمهوریخواه تگزاس، تد کروز و جان کورنین، برای انتقال دیسکاوری به تگزاس بود. در نامهای که اسمیتسونیان به کمیتههای کنگره ارسال کرده، آمده است که طبق این قانون، باید ظرف ۱۸ ماه با همکاری ناسا مقدمات انتقال دیسکاوری فراهم شود.
در این نامه تأکید شده که به دلیل اندازه و وزن فضاپیما، مطالعات مهندسی لازم است و احتمالاً جداسازی گستردهای برای انتقال آن ضروری خواهد بود. همچنین هشدار داده شده که دیسکاوری سالمترین شاتل باقیمانده از برنامه فضایی ناسا است و جداسازی آن میتواند ارزش تاریخیاش را از بین ببرد.
هزینه این انتقال نیز قابل توجه است. برآوردها نشان میدهد که هزینه جابهجایی بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار خواهد بود، بدون احتساب هزینه ساخت محل جدیدی در هیوستون برای نگهداری شاتل. در نامه همچنین اشاره شده که ناسا تمامی حقوق و مالکیت دیسکاوری را به اسمیتسونیان واگذار کرده است.
در مقابل این تصمیم، سناتور دموکرات و فضانورد سابق ناسا، مارک کلی، به همراه سناتورهای مارک وارنر، تیم کین و دیک دوربین تلاشهایی را برای جلوگیری از انتقال دیسکاوری آغاز کردهاند. آنها در نامهای به کمیته تخصیص بودجه سنا خواستار توقف این اقدام در بودجه سال ۲۰۲۶ شدهاند و به روند رقابتی انتخاب اسمیتسونیان به عنوان محل نگهداری دیسکاوری اشاره کردهاند.
در این نامه آمده است که هرچند ناامیدی هیوستون قابل درک است، اما خارج کردن یک اثر از مجموعه ملی راهحل مناسبی نیست و شواهدی از تقاضای عمومی گسترده برای این انتقال وجود ندارد.
در همین حال، گروهی مردمی به نام Keep The Shuttle نیز برای حفظ دیسکاوری در اسمیتسونیان فعالیت خود را آغاز کردهاند و معتقدند که موزه هوا و فضا مناسبترین و امنترین مکان برای نگهداری این شاتل تاریخی است.
هنوز مشخص نیست این تلاشها موفق خواهند بود یا نه، اما هزینهها و خطرات انتقال دیسکاوری باعث نگرانیهای جدی شدهاند. امید میرود که این فضاپیمای نمادین همچنان سالم و در جای خود باقی بماند.
