روز جمعه، شرکت بلو اوریجین موفق شد قرارداد مهمی از ناسا برای انتقال یک مریخنورد به سطح ماه دریافت کند؛ اقدامی که نشاندهنده اعتماد جدی به فرودگر «بلو مون» و آینده اکتشافات انسانی در فضاست.
این قرارداد همچنین به معنای آن است که مریخنورد VIPER که سال گذشته به دلیل تأخیرها و افزایش هزینهها از سوی ناسا کنار گذاشته شده بود، سرانجام به سطح ماه خواهد رسید.
بر اساس این توافق، بلو اوریجین مریخنورد VIPER — مخفف «کاوشگر قطبی برای بررسی مواد فرّار» — را با فرودگر بدون سرنشین Blue Moon MK1 به ماه منتقل خواهد کرد. ناسا پیشتر نیز قراردادی جداگانه برای فرودگر سرنشیندار در چارچوب برنامه آرتمیس به این شرکت داده بود، اما این مأموریت جدید مستقل از آن برنامه است.
این قرارداد جدید در قالب برنامه خدمات تجاری حمل محمولههای قمری ناسا و به ارزش حدود ۱۹۰ میلیون دلار اعطا شده است. فرودگر MK1 قرار است در نزدیکی قطب جنوب ماه فرود آید؛ جایی که دانشمندان احتمال میدهند ذخایر قابلتوجهی از یخ آب وجود داشته باشد. VIPER وظیفه دارد با حفاری سطح ماه این فرضیه را بررسی کند.
این تصمیم به دورهای پرابهام برای VIPER پایان میدهد. ناسا در سال ۲۰۲۰ شرکت Astrobotic مستقر در پیتسبورگ را برای انتقال این مریخنورد با فرودگر Griffin انتخاب کرده بود؛ قراردادی به ارزش اولیه ۱۹۹.۵ میلیون دلار. اما پس از تأخیر در ساخت مریخنورد و فرودگر، ناسا در ژوئیه ۲۰۲۴ پروژه VIPER را لغو کرد و افزایش هزینهها را دلیل این تصمیم اعلام کرد، با وجود اینکه بخش زیادی از سختافزار آن آماده شده بود.
این اقدام با انتقادهایی از سوی قانونگذاران و دانشمندان روبهرو شد. یک ماه بعد، ناسا از شرکتهای آمریکایی خواست پیشنهادهایی برای استفاده از مریخنورد موجود ارائه دهند، بدون آنکه هزینه اضافی برای دولت ایجاد شود.
برای بلو اوریجین، این موفقیت بسیار مهم است؛ زیرا نخستین محموله علمی برجسته را به فرودگر باربری این شرکت اختصاص میدهد و آن را به برنامهریزی مشخصی تا اواخر سال ۲۰۲۷ متصل میکند. همچنین این دومین تأیید بزرگ ناسا از جاهطلبیهای قمری این شرکت پس از قرارداد فرودگر انسانی محسوب میشود.
