اعماق دریای کارائیب میزبان مجموعه‌ای خیره‌کننده از موجودات دریایی است—از جمله یک کوسه پرستار با فلس‌های نارنجی درخشان و چشمانی سفید و مه‌آلود.
سال گذشته، ماهیگیرانی که با شرکت گردشگری Parisima Domus Dei در نزدیکی سواحل کاستاریکا به ماهیگیری رفته بودند، موجودی عجیب را صید کردند که شبیه یک ماهی قرمز غول‌پیکر با دندان‌های کوسه‌مانند بود. پس از گرفتن چند عکس از این موجود—با طول حدود ۱.۸ متر—آن را رها کردند و بعداً این برخورد عجیب را با کارشناسان دریایی در میان گذاشتند.
کشفی نادر در دنیای زیر آب
پژوهشگران نتیجه گرفتند که این موجود عجیب یک ماهی قرمز پف‌کرده نبود، بلکه یک کوسه پرستار (Ginglymostoma cirratum) بود—شکاری شناخته‌شده در آب‌های کارائیب. اما برخلاف هم‌نوعانش، این کوسه نارنجی دارای دو ویژگی بسیار نادر بود: زانت‌تیسم (رنگ‌دانه زرد غیرمعمول) و آلبینیسم (زال‌بودن)—ترکیبی که تنها یک‌بار دیگر در موجودات دریایی مشاهده شده است. شرح کامل این کشف و تحلیل آن اوایل این ماه در نشریه تنوع زیستی دریایی منتشر شد.
آیا این کوسه سالم است؟
برای پژوهشگران، این کوسه نارنجی نمونه‌ای زنده از شگفتی‌ها و عجایب طبیعت است. زانت‌تیسم آن‌قدر نادر است که تنها چند بار در میان تمام گونه‌های جانوری ثبت شده. همین ویژگی این کوسه را خاص می‌کند، اما چشمان سفید بدون عنبیه نیز نشان‌دهنده ترکیب نادر آلبینو-زانتروکرومیسم است.
ماریوکسس ماکیاس، نویسنده اصلی مطالعه و اقیانوس‌شناس دانشگاه فدرال ریو گرانده در برزیل، به گیزمودو گفت: «زانت‌تیسم به‌طور مستقیم بر سلامت این کوسه‌ها تأثیر نمی‌گذارد.» طبق مشاهدات پژوهشگران، این کوسه «به نظر کاملاً سالم می‌رسد.»
رنگی که زنده ماند
کوسه‌های پرستار معمولاً قهوه‌ای هستند—رنگی ساده که به آن‌ها کمک می‌کند در محیط اطراف خود استتار کنند. نکته قابل توجه در مورد این کوسه نارنجی این است که بدون چنین استتاری تا بزرگسالی زنده مانده—نشانه‌ای امیدوارکننده برای توانایی بقا.
رازهای ژنتیکی ناشناخته
مسیر ژنتیکی منجر به این ظاهر هنوز مشخص نیست. به‌طور مستقل، آلبینیسم و زانت‌تیسم با جهش‌های ژنتیکی مرتبط‌اند. اما پژوهشگران در حال بررسی این هستند که آیا این ترکیب منحصر‌به‌فرد ممکن است ناشی از درون‌زایی یا فشارهای محیطی مانند افزایش دمای دریا یا اختلالات هورمونی باشد. این کشف «سؤالات مهمی درباره تنوع ژنتیکی و سازگاری کوسه‌های پرستار در زیستگاه‌های خاص» مطرح می‌کند.