بیش از یک دهه است که گوگل در دنیای موبایل از نظر سهم بازار حکومت میکند، اما نه از نظر قدرت. اندروید پرکاربردترین سیستمعامل جهان است، اما این اپل است که همچنان گفتگو، فرهنگ و سود را در اختیار دارد. امپراتوری وسیع گوگل — از کروم تا اندروید، از جمینی تا پیکسل، و از دستگاههای تاشو تا تبلتها — هرگز بهدرستی به یک کل منسجم تبدیل نشده است. قدرتمند است، اما پراکنده؛ محبوب است، اما اغلب فراموششدنی.
این وضعیت در آستانهی تغییر است. یا دستکم، این برنامهی گوگل است.
در مصاحبهای اخیر با TechRadar، "سمیر سَمَت"، مدیر بخش اندروید، از یکی از جاهطلبانهترین اقدامات گوگل از زمان عرضهی اندروید پرده برداشت: یکپارچهسازی آرام پلتفرمهای نرمافزاریاش. هدف، وصلهزدن به اکوسیستم تکهتکهی گوگل و در نهایت، رقابت مستقیم با اپل در قلمرو خودش است.
سمت گفت: «ما قصد داریم ChromeOS و Android را در قالب یک پلتفرم واحد ترکیب کنیم و من بسیار علاقهمندم ببینم مردم این روزها چگونه از لپتاپهایشان استفاده میکنند و چه کارهایی انجام میدهند. به نظر من، آینده را ابتدا در اندروید خواهید دید.»
این جمله ساده به نظر میرسد، اما نشاندهندهی تلاشی عمیق برای بهدستگرفتن قدرت است.
امپراتوری بیمرکز
مشکل گوگل نوآوری نیست، بلکه انسجام است. این پاشنه آشیل شرکت سالهاست که خود را نشان داده و ردپایش را میتوان در پروژههای شکستخوردهای مانند Google+، Allo و اکوسیستم پراکندهی Nest دید.
اندروید همهجا هست، اما در هرجا بهشکل متفاوتی ظاهر میشود. پراکندگی بیپایانی که از همان آغاز پلتفرم را تعریف کرده، باعث شده گوشیهای پیکسل تجربهای متفاوت از گوشیهای سامسونگ داشته باشند. تبلتهای اندرویدی، با وجود تلاشهای فراوان، هرگز نتوانستند جایگاه آیپد را به خطر بیندازند. ChromeOS در جهانی موازی زندگی میکند، بیشتر محدود به کلاسهای درس. جاهطلبیهای سختافزاری گوگل — از ساعت پیکسل گرفته تا گوشی تاشوی پیکسل — همواره بیشتر شبیه مأموریتهای فرعی بودهاند تا بخش مرکزی استراتژی شرکت.
در همین حال، اپل امپراتوریای از هماهنگی بینقص ساخته است. آیفون شما با مکبوک، ایرپاد و اپل واچ شما با ظرافتی بیدردسر ارتباط برقرار میکند. حتی iMessage فقط یک پیامرسان نیست؛ بلکه ابزاری فرهنگی برای وفاداری است که کاربران را در یک «باغ محصور» نگه میدارد؛ جایی که همه چیز بینقص کار میکند.
به نظر میرسد "سمیر سمت" این موضوع را بهخوبی درک کرده است. او مصاحبهاش با TechRadar را با تعریف و تمجید از اندروید ۱۶ یا تبلیغ جمینی شروع نکرد، بلکه با یک سؤال ساده آغاز کرد: چطور از لپتاپ خود استفاده میکنید؟
آیندهای که گوگل بهدنبال آن است، فقط به تلفن شما ختم نمیشود. این آینده کل زندگی دیجیتال شما را بههم متصل میکند، با اندروید در مرکز آن.
ورود لپتاپ اندرویدی
یکپارچهسازی اندروید و ChromeOS تلاشی است برای تحقق یک رؤیای قدیمی در دنیای فناوری: لپتاپی که اندروید را اجرا کند و واقعاً کارایی داشته باشد.
تصور کنید یک Galaxy Book یا Pixelbook که نه با رابط کاربری بزرگشدهی یک گوشی، بلکه با یک سیستمعامل ترکیبی واقعی، مبتنی بر اندروید کار کند. در این تصویر، اپلیکیشنها، پیامها، دستیار هوش مصنوعی و فایلهای شما بدون اصطکاک میان دستگاهها جابجا میشوند. دنیایی که در آن گوگل تجربهای یکپارچه را مدیریت میکند — درست مثل اپل — اما نه فقط برای یک برند، بلکه برای چندین برند مختلف.
این چشمانداز از هماکنون در حال تحقق است.
گوگل بهطور بیسروصدا نحوهی انتشار بهروزرسانیهای اندروید را بازطراحی کرده است. به لطف سیستمی به نام Trunk Stable، اندروید ۱۶ بهطور همزمان روی گوشیهای Pixel گوگل و Galaxy Z Fold 7 سامسونگ عرضه شد — شکافی که سالها بهدلیل تأخیر در بهروزرسانیهای شرکتهای ثالث وجود داشت، حالا شکسته شده است. با ویژگیهای جدیدی به نام Android Drops، گوگل میتواند قابلیتهای تازه را مستقیماً برای تمام دستگاهها عرضه کند، بدون نیاز به ارتقاء کامل سیستمعامل.
این همان اندروید است، اما زندهتر، شبیهتر به اپل، و بینهایت منسجمتر.
اگر موفق شود، همه چیز تغییر خواهد کرد
شرایط بسیار حیاتی است. گوگل تلاش میکند امپراتوری فناوری مصرفیاش را از مجموعهای پراکنده به یک پلتفرم یکپارچه و غیرقابل مقاومت تبدیل کند. این نشان میدهد که شرکت قصد دارد نسل بعدی رایانش را تحت کنترل بگیرد.
اگر موفق شود، لپتاپهای اندرویدی به رقیبی جدی برای مکبوکها و کامپیوترهای ویندوزی تبدیل خواهند شد. هوش مصنوعی گوگل — جمینی — به یک دستیار همهجانبه و بومی در تمام دستگاهها بدل خواهد شد، نه چیزی که صرفاً به آن افزوده شده باشد. ChromeOS به پسزمینه خواهد رفت و به یکی از ویژگیهای اندرویدی قدرتمندتر و انعطافپذیرتر تبدیل میشود. در این آینده، گوگل فقط نرمافزار نمیسازد؛ بلکه تجربه را در اختیار دارد.
و اگر شکست بخورد؟
آنگاه اندروید همان چیزی میماند که همیشه بوده: بزرگترین پلتفرم جهان که همچنان در جستجوی انسجام و نفوذ فرهنگی است؛ و شاید جنگ دههی آینده برای سلطه بر هوش مصنوعی را، پیش از آنکه آغاز شود، واگذار کند.