نزدیک به دو سال از زمانی می‌گذرد که هیئت‌مدیره OpenAI به‌طور موقت سم آلتمن را از سمت مدیرعاملی برکنار کرد؛ اقدامی که به‌سرعت لغو شد و آلتمن تنها چند روز بعد به جایگاه خود بازگشت. اکنون، در پی درگیری‌های ادامه‌دار میان آلتمن و ایلان ماسک، یکی از بنیان‌گذاران OpenAI، جزئیات بیشتری از پشت‌پرده این کودتای نافرجام فاش شده است. ایلیا سوتسکِوِر، دانشمند ارشد سابق OpenAI، در جریان شکایت حقوقی ماسک علیه آلتمن، شهادت داده و دلایل تلاش برای برکناری آلتمن را توضیح داده است.
سوتسکِوِر گفته که بیش از یک سال به برکناری آلتمن فکر می‌کرده و در نهایت، این نگرانی‌ها را در قالب یادداشتی ۵۲ صفحه‌ای به اعضای مستقل هیئت‌مدیره ارائه داده است. او در این یادداشت، آلتمن را به «الگوی مداوم دروغ‌گویی، تضعیف مدیران اجرایی و ایجاد رقابت میان آن‌ها» متهم کرده و گفته که در آن زمان، برکناری آلتمن را تصمیمی درست می‌دانسته است.
به گفته سوتسکِوِر، فضای داخلی OpenAI پرتنش شده بود. او مدعی است که آلتمن میرا موراتی، مدیر ارشد فناوری وقت را تضعیف کرده و خودش را در برابر یاکوب پاچوکی، مدیر تحقیقاتی وقت و دانشمند ارشد فعلی شرکت، قرار داده است؛ به این صورت که به هر یک از آن‌ها اطلاعات متناقضی درباره نحوه اداره شرکت داده بود. این رفتار به گفته سوتسکِوِر، مشابه رفتاری است که پیش‌تر باعث خروج آلتمن از شتاب‌دهنده Y Combinator شده بود؛ یعنی آغاز پروژه‌های متعدد بدون جهت‌گیری مشخص و دادن وعده‌های متفاوت به افراد مختلف برای ایجاد رقابت میان آن‌ها.
سوتسکِوِر گفته که منتظر مانده تا شرایط هیئت‌مدیره برای جایگزینی آلتمن مهیا شود و سپس اقدام به ارسال یادداشت کرده است. در نهایت، هیئت‌مدیره در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۳ آلتمن را برکنار کرد؛ تقریباً یک سال پس از معرفی عمومی ChatGPT.
او انتظار داشت کارکنان شرکت نسبت به این تغییر بی‌تفاوت باشند، اما برخلاف تصورش، بسیاری ناراضی شدند. چندین مدیر ارشد بلافاصله استعفا دادند و ۷۳۸ نفر از کارکنان با امضای طوماری تهدید کردند که اگر آلتمن بازنگردد، شرکت را ترک خواهند کرد. در نتیجه، آلتمن تنها چهار روز بعد، در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۳، به سمت خود بازگشت.
سوتسکِوِر همچنین فاش کرد که در مدت کوتاه غیبت آلتمن، مذاکراتی میان OpenAI و شرکت Anthropic برای ادغام احتمالی صورت گرفته بود؛ به‌گونه‌ای که مدیریت Anthropic جایگزین رهبری OpenAI می‌شد. به گفته او، اعضای هیئت‌مدیره از این ایده حمایت می‌کردند، اما با بروز نارضایتی گسترده در شرکت و بازگشت آلتمن، این مذاکرات متوقف شد و اعضای هیئت‌مدیره‌ای که از برکناری آلتمن حمایت کرده بودند، کنار رفتند.
در نهایت، آلتمن قدرت را حفظ کرد، ساختار OpenAI را به یک شرکت سودده تبدیل کرد و اکنون نیز در حال آماده‌سازی برای عرضه عمومی سهام (IPO) است. مشخص نیست اگر تلاش سوتسکِوِر برای برکناری آلتمن بیش از چند روز دوام می‌آورد، آینده OpenAI چگونه رقم می‌خورد.
