از زمانی که جرم میانستارهای 3I/ATLAS وارد منظومه شمسی شد، اخترشناسان تلاش کردهاند بفهمند این دنبالهدار احتمالی چگونه به اینجا رسیده و مهمتر از آن، منشأ آن کجاست. این جرم سومین شیء میانستارهای کشفشده تاکنون است و فرصت نادری برای مطالعه بقایای منظومههای ستارهای خارج از منظومه شمسی فراهم کرده است.
در ابتدا تصور میشد این جرم از لایه ضخیم کهنهتر کهکشان راه شیری آمده باشد؛ لایهای که ستارگان قدیمیتری نسبت به لایه نازک دارد. اما مطالعهای جدید نظری متفاوت را مطرح کرده است. گروهی از اخترشناسان به رهبری یییانگ گو از دانشگاه شانگهای، مدار فعلی 3I/ATLAS و مدارهای ستارگان اطراف را بررسی کردند تا منشأ آن را پیدا کنند. یافتههای قبلی نشان میداد که این جرم از لایه ضخیم کهکشان آمده، اما مطالعه جدید نشان میدهد که منشأ آن احتمالاً لایه نازکتر کهکشان است.
برای رسیدن به این نتیجه، پژوهشگران مدار گذشته این جرم و ۳۰ میلیون ستاره اطراف را بررسی کردند تا ببینند آیا هیچکدام از آنها به اندازه کافی نزدیک شدهاند که بتوانند آن را به فضای میانستارهای پرتاب کنند. این پدیده معمولاً زمانی رخ میدهد که یک جرم آسمانی مانند دنبالهدار یا سیارک با سیاره یا ستارهای عبوری برخورد کند و نیروی گرانشی آن باعث پرتاب شدن جرم به بیرون از منظومهاش شود. اگر پژوهشگران بتوانند ستارهای را که این جرم را پرتاب کرده شناسایی کنند، منشأ دقیق آن را خواهند دانست.
در بررسیها، ۲۵ ستاره شناسایی شدند که در فاصلهای کمتر از یک پارسک (حدود ۳.۲۶ سال نوری) از 3I/ATLAS عبور کردهاند. با وجود نزدیکی، سرعت نسبی این ستارگان بسیار بالا بود و هیچکدام نمیتوانستند عامل پرتاب آن باشند. بنابراین پژوهشگران مسیر دیگری را در پیش گرفتند و حرکت فعلی جرم را بررسی کردند. نتایج نشان داد که توزیع سرعت آن بسیار شبیه به ستارگان موجود در لایه نازک کهکشان است. همچنین بیشتر ستارگان اطراف نیز در همین لایه قرار دارند، که این فرضیه را تقویت میکند که منشأ 3I/ATLAS همین ناحیه بوده است.
با این حال، هنوز همه چیز روشن نشده است. جزئیات تازهای درباره این جرم میانستارهای منتشر شده که همچنان سؤالبرانگیز هستند. برای مثال، ابر گاز و گرد و غباری که هسته آن را احاطه کرده، یکی از بالاترین نسبتهای دیاکسید کربن به آب را در میان دنبالهدارها دارد. این موضوع نشان میدهد که ممکن است این جرم در محیطی با سطح بالاتری از تابش نسبت به منظومه شمسی شکل گرفته باشد یا در نزدیکی خط یخ CO₂ در دیسک پیشسیارهای یک ستاره تشکیل شده باشد.
تصاویر جدیدی که در اواخر ماه اوت توسط تلسکوپ جمینی جنوبی در شیلی ثبت شدهاند، نشان میدهند که این دنبالهدار با نزدیک شدن به خورشید فعالتر شده است. این موضوع به اخترشناسان کمک خواهد کرد تا در هفتههای آینده اطلاعات بیشتری درباره ویژگیها و منشأ آن به دست آورند.