درگیری مهم و تاثیرگذار دنیای فناوری بار دیگر شعلهور شده است. ایلان ماسک و بیل گیتس، دو شخصیتی که جهان مدرن را شکل دادهاند، این بار بر سر کاهش کمکهای خارجی که پیامدهای مرگ و زندگی دارد، درگیر یک جدال عمومی تلخ شدهاند. این درگیری، ماسک را در نقش پیشگام ابتکار کارآمدسازی دولت، در مقابل گیتس، مشهورترین نیکوکار جهان قرار داده است.
کمی بیش از یک ماه پس از خروج ماسک از نقش خود در دولت ترامپ، جایی که او رهبری تلاشها برای کاهش هزینههای فدرال را بر عهده داشت، گیتس در شبکه اجتماعی ایکس، متعلق به ماسک، نسبت به پیامدهای ویرانگر این کاهشها بر سلامت جهانی ابراز نگرانی کرد.
گیتس ابعاد بحران را تشریح میکند
با استناد به گزارشهای جدید، گیتس تصویری تیره از بهای انسانی این تصمیمات ارائه داد. او در تاریخ ۳ جولای در پستی نوشت: «مطالعهای در نشریه پزشکی لنست اخیراً تأثیر تجمعی کاهش کمکهای آمریکا را بررسی کرده است. این مطالعه نشان میدهد تا سال ۲۰۴۰، ۸ میلیون کودک دیگر پیش از پنجمین سال تولدشان جان خود را از دست خواهند داد.» گیتس همچنین لینکی به این مطالعه منتشر کرد.
او سپس به خطرات مربوط به برنامههای درمان HIV اشاره کرد و گفت: «طبق تحلیل سازمان @UNAIDS، پایان دادن به برنامههای تحت حمایت PEPFAR برای مبتلایان به HIV میتواند تا سال ۲۰۲۹ منجر به ۴.۲ میلیون مرگ اضافی شود.» گیتس برای این گزارش نیز لینک ارائه داد.
برای تاکید بیشتر، او هشدار داد که قطع بودجه واکسنها فاجعهبار خواهد بود. ائتلاف واکسن گاوی از سال ۲۰۰۰ تاکنون بیش از ۱.۱ میلیارد کودک را واکسینه کرده است. گیتس نوشت: «آمریکا اعلام کرده که پس از امسال، تمام بودجه خود را قطع خواهد کرد. اگر این اتفاق بیفتد، تخمین میزند که طی پنج سال آینده ۷۵ میلیون کودک واکسن دریافت نخواهند کرد و از میان آنها، ۱.۲ میلیون کودک جان خود را از دست خواهند داد.»
او نتیجهگیری خود را اینگونه بیان کرد: «واقعیتها ساده و ویرانگرند: کاهش کمکها تاکنون جان انسانها را گرفته و این روند مرگبار ادامه خواهد داشت.» گیتس خواستار بازنگری در این سیاست شد و اشاره کرد که سلامت جهانی بخش بسیار کوچکی از بودجه فدرال است. «در سال ۲۰۲۳، آمریکا کمتر از یک درصد بودجه فدرال را صرف برنامههای نجاتبخش سلامت جهانی کرده است.»
واکنش تند ماسک
اگرچه گیتس مستقیماً نام ماسک را نبرد، اما ثروتمندترین مرد جهان احساس کرد هدف قرار گرفته و با استفاده از پست یکی از کاربران، به شدت پاسخ داد. آن کاربر خطاب به گیتس نوشت: «داداش، تو ۱۱۷ میلیارد دلار ثروت داری. اگر واقعاً فکر میکنی کاهش کمکها باعث مرگ میشود، خودت لطفاً این کسری را جبران کن.»
ماسک تنها با یک کلمه تند پاسخ داد: «دقیقاً.»
سپس با طعنهای شخصی، انگیزههای خیرخواهانه گیتس را زیر سؤال برد و نوشت: «دلیل واقعی ناراحتی گیتس این است که سازمان خودش دیگر میلیاردها دلار از مالیاتدهندگان آمریکایی دریافت نمیکند.»
کینه قدیمی: همیشه پای تسلا در میان است
دشمنی میان ماسک و گیتس چیز جدیدی نیست. ریشه این کینه در ناراحتی عمیق ماسک از اقدام گیتس برای شرطبندی علیه سهام شرکت تسلا است. برای درک بهتر، تصور کنید فروش استقراضی (Short Selling) یعنی شرطبندی روی شکست. در این روش، یک فرد سهام یک شرکت را قرض میگیرد، بلافاصله آن را میفروشد و منتظر میماند قیمت سقوط کند. اگر این اتفاق بیفتد، او سهام را با قیمت پایینتر دوباره میخرد، به قرضدهنده برمیگرداند و اختلاف قیمت را سود میبرد. این یک حرکت پرریسک است که کارآفرینانی مثل ماسک را خشمگین میکند، زیرا آن را حمله مستقیم به شرکت خود میدانند. فروش استقراضی غیرقانونی نیست، اما از تهاجمیترین روشها در بازار سرمایه محسوب میشود.
ماسک هیچوقت فراموش نکرده که گیتس علیه شرکت خودروی برقیاش شرطبندی کرده و بارها این موضوع را مطرح کرده است.
ماسک در سپتامبر ۲۰۲۳ در شبکههای اجتماعی نوشت: «گیتس در یکی از سختترین لحظات ما، شرط بزرگی روی مرگ تسلا بست.» او افزود: «چنین موقعیت فروش استقراضی بزرگی، باعث کاهش قیمت سهام برای سرمایهگذاران عادی هم میشود.»
ماسک در پایان گفت: «تا جایی که من اطلاع دارم، گیتس همچنان آن شرطبندی عظیم علیه تسلا را حفظ کرده است. کسی باید از او بپرسد که آیا هنوز این شرط روی میز است یا نه.»