امروزه هر کسی با داشتن یک گوشی هوشمند میتواند به یک طبیعتپژوه تبدیل شود. اپلیکیشنهایی مانند iNaturalist در ۱۵ سال گذشته محبوبیت زیادی پیدا کردهاند و میلیونها نفر از آنها برای مستندسازی حیاتوحش در سراسر جهان استفاده میکنند. یک مطالعه جدید نشان میدهد که این مشاهدات، حجم عظیمی از دادههای مفید را در اختیار پژوهشهای علمی قرار دادهاند.
از زمان راهاندازی iNaturalist در سال ۲۰۰۸، استفاده از آن بهطرز چشمگیری افزایش یافته است. طبق پژوهشی که روز دوشنبه، ۲۸ ژوئیه، در ژورنال BioScience منتشر شد، این پایگاه داده مبتنی بر مشارکت مردمی اکنون شامل بیش از ۲۰۰ میلیون مشاهده از بیش از ۳ میلیون کاربر در سطح جهانی است. این تحقیق، اولین مطالعه جامع درباره نحوه مشارکت روزمره مردم در علم تنوع زیستی از طریق iNaturalist محسوب میشود. کوری کالاهان، بومشناس تغییرات جهانی از دانشگاه فلوریدا و از نویسندگان این تحقیق، به وبسایت Gizmodo گفت که او و همکارانش با بررسی هزاران مقاله تحقیقاتی دریافتند استفاده از دادههای iNaturalist در مطالعات علمی در پنج سال گذشته بیش از ده برابر افزایش یافته است.
بریتنی میسون، نویسنده اصلی و تحلیلگر داده، در ایمیلی به Gizmodo نوشت:
«فراتر از ثبت محل حضور گونهها، عکسهایی که در iNaturalist بارگذاری میشوند، منبعی غنی از اطلاعات زیستیاند — مانند زیستگاه، رنگآمیزی گونهها، رفتار آنها و موارد دیگر.» او افزود: «پژوهشگران هرچه بیشتر از این تصاویر بهعنوان منبعی ارزشمند برای دادههای زیستمحیطی و رفتاری استفاده میکنند.»
ظهور iNaturalist عصری جدید برای علم شهروندی (Citizen Science) رقم زده است. این اپلیکیشن رایگان — که برای هر دو سیستمعامل iOS و Android در دسترس است — به کاربران اجازه میدهد مشاهدات خود از حیاتوحش را ثبت کرده و آنها را با شرکای علمی مانند پایگاه اطلاعات جهانی تنوع زیستی (GBIF) به اشتراک بگذارند. برخلاف برخی اپها که از هوش مصنوعی برای شناسایی گونهها استفاده میکنند، iNaturalist به جامعه گسترده کاربران خود متکی است.
کالاهان توضیح میدهد: «شناسایی گونه باید توسط انسانها تأیید شود تا به سطح دادههای پژوهشی برسد.»
این رویکرد تعاملی، منجر به تولید حجم عظیمی از دادههای باکیفیت و بررسیشده میشود که پژوهشگران میتوانند از آنها برای پیشبرد تحقیقات علمی خود بهره ببرند.