ستارهشناسان به سرعت در حال جمعآوری دادهها درباره یک جسم مرموز هستند که در حال حاضر با سرعت زیاد در منظومه شمسی در حال حرکت است. مشاهدات اولیه نشان میدهد که این جسم از فضای میانستارهای آمده و اگر این موضوع تأیید شود، این کشف، سومین شناسایی یک جسم میانستارهای در تاریخ خواهد بود.
این بازدیدکننده کیهانی که به طور موقت A11pl3Z نامگذاری شده، برای اولین بار در دادههای جمعآوریشده توسط سامانه هشدار نهایی برخورد سیارکها با زمین (ATLAS) بین ۲۵ تا ۲۹ ژوئن مشاهده شد، به گزارش «یونیورس تودی». سامانه ATLAS با استفاده از تلسکوپهایی در شیلی، آفریقای جنوبی و هاوایی، چندین بار در شب آسمان را برای یافتن اجسام متحرک جستوجو میکند. ATLAS دوباره در روز سهشنبه، اول ژوئیه، A11pl3Z را مشاهده کرد و روز چهارشنبه نیز تلسکوپ ریموت Deep Random Survey در ریو هورتادو، شیلی، این جسم را شناسایی کرد. این مشاهدات اولیه نشان میدهد که این جسم کمنور، احتمالاً یک سیارک بزرگ یا دنبالهدار است که قطر آن میتواند حدود ۲۰ کیلومتر باشد و با سرعت تقریبی ۲۴۵ هزار کیلومتر در ساعت به سمت بخش داخلی منظومه شمسی حرکت میکند، طبق گزارش EarthSky. به نظر میرسد این جسم از ناحیه دیسک کهکشانی راه شیری در حال نزدیک شدن است.
اتحادیه بینالمللی نجوم این جسم را در روز سهشنبه، اول ژوئیه، به فهرست تأیید اجسام نزدیک به زمین اضافه کرد. این یعنی ستارهشناسان نیاز به مشاهدات بیشتری دارند تا تأیید کنند که این جسم واقعاً یک جسم جدید نزدیک به زمین است. آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) نیز A11pl3Z را به صفحه تأیید اجسام نزدیک به زمین خود افزوده است. اگرچه هنوز برای اظهارنظر قطعی درباره این بازدیدکننده زود است، اما برآوردهای اولیه سرعت و مسیر حرکت آن نشان میدهد که از خارج منظومه شمسی آمده و انرژی کافی برای عبور از آن بدون کاهش سرعت دارد. اما نگران نباشید، A11pl3Z هیچ شانسی برای برخورد با زمین یا حتی نزدیک شدن زیاد به آن ندارد.
آژانس فضایی اروپا (ESA) صبح چهارشنبه در شبکه اجتماعی Bluesky اعلام کرد: «ممکن است ستارهشناسان سومین جسم میانستارهای عبوری از منظومه شمسی را کشف کرده باشند! مدافعان سیارهای ESA در حال حاضر با استفاده از تلسکوپهای سراسر جهان این جسم را که به طور موقت با نام #A11pl3Z شناخته میشود، رصد میکنند.»
تا به امروز، ستارهشناسان فقط دو جسم میانستارهای تأییدشده مشاهده کردهاند. نخستین مورد، جسم کوچک و سیگارشکلی به نام «اوموآموآ» بود که در سال ۲۰۱۷ وارد منظومه شمسی شد. ماهیت واقعی آن هنوز مورد بحث است، گرچه برخی کارشناسان معتقدند که یک دنبالهدار بوده است. دومین مورد، دنبالهداری به نام 2I/Borisov بود که در سال ۲۰۱۹ از همسایگی کیهانی ما عبور کرد. کشف یک جسم میانستارهای، فرصت بسیار نادری برای ستارهشناسان فراهم میکند تا با مشاهده بقایای این اجسام، درباره دیگر منظومههای ستارهای اطلاعات کسب کنند. در حالی که احتمالاً این اجسام پدیدههای طبیعی هستند، اما این موضوع مانع از آن نشده که برخی افراد گمانهزنی کنند که آنها میتوانند کاوشگرهای فرازمینی باشند.
طبق گفته آوی لوب، ستارهشناس دانشگاه هاروارد، A11pl3Z در حال حاضر حدود ۳.۸ واحد نجومی (AU) از زمین فاصله دارد. یک واحد نجومی برابر با فاصله متوسط بین زمین و خورشید است. طبق گزارش «یونیورس تودی»، این جسم در تاریخ ۳ اکتبر باید به مریخ نزدیک شود و تا فاصله حدود ۰.۲ واحد نجومی از این سیاره سرخ خواهد رسید. این فاصله میتواند برای رصد توسط مدارگرد شناسایی مریخ ناسا کافی باشد. A11pl3Z همچنین در ۲۹ اکتبر به نزدیکترین فاصله خود از خورشید و در ۳۰ اکتبر به نزدیکترین فاصله از زمین میرسد که هر دو برابر با ۱.۳۵ واحد نجومی است. طبق گزارش «یونیورس تودی»، این جسم پس از آن با سرعت حدود ۹۸ کیلومتر بر ثانیه منظومه شمسی را ترک خواهد کرد.
در آن زمان، رصدخانه قدرتمند Vera C. Rubin که به تازگی اولین یافتههای خود را منتشر کرده، باید بتواند دادههایی از A11pl3Z جمعآوری کند. این تلسکوپ قدرتمند تنها در ۱۰ ساعت مشاهدات آزمایشی موفق به کشف بیش از ۲۰۰۰ سیارک جدید شد. همچنین، انتظار میرود تلسکوپ فضایی جیمز وب نیز بتواند نگاهی به این جسم بیندازد. با آموختن بیشتر درباره این بازدیدکنندگان عجیب، جهان خارج از منظومه شمسی برای ما کمتر مرموز و در عین حال جذابتر میشود.