در سال ۱۹۷۶، مأموریت وایکینگ ناسا برای نخستین بار موفق شد یک فضاپیما را با موفقیت بر سطح مریخ فرود آورد. زمانی که این مأموریت شروع به ارسال تصاویر از سطح مریخ به زمین کرد، دانشمندان متوجه خطوط تیره و بلندی بر دیواره‌های دهانه‌های برخوردی و کناره‌های صخره‌ها شدند. تا به امروز، برخی پژوهشگران معتقد بودند که این ویژگی‌های عجیب زمین‌شناختی ممکن است ناشی از جریان آب باشند—اما مطالعه‌ای جدید نظر دیگری دارد.
دانشمندان سیاره‌ای از دانشگاه براون و دانشگاه برن با استفاده از هوش مصنوعی نشان داده‌اند که این خطوط مرموز احتمالاً نتیجه‌ی باد و گرد و غبار هستند، نه جریان آب. این یافته‌ها تأثیرات مهمی برای اکتشافات آینده در مریخ و جستجوی مداوم بشر برای محیط‌های قابل زیست و حیات فرازمینی دارد.
برخی از این خطوط شیب‌دار ماندگاری طولانی دارند، در حالی که برخی دیگر—که به آن‌ها خطوط شیب تکرارشونده یا RSL گفته می‌شود—زودگذرترند و معمولاً در گرم‌ترین زمان‌های سال مریخی در مکان‌های مشخصی ظاهر می‌شوند. با اینکه مریخ معمولاً خشک و سرد است (دمایی تا حدود منفی ۱۵۳ درجه سلسیوس)، تصور می‌شود که مقادیر کمی آب از منابع یخی، زیرزمینی یا رطوبت، در صورت ترکیب با نمک کافی می‌توانند به مایع تبدیل شده و از شیب پایین بیایند. از آنجایی که آب یکی از عناصر اصلی حیات در زمین است، چنین ساختارهایی ممکن است نمایانگر مناطقی قابل زیست در سیاره‌ی سرخ نیز باشند. اما همه دانشمندان قانع نشده‌اند و برخی معتقدند که این پدیده‌ها می‌توانند نتیجه‌ی فرآیندهای خشک باشند.
برای بررسی این موضوع، پژوهشگران الگوریتمی را با مجموعه‌ای از داده‌های مربوط به مشاهده‌های تأییدشده‌ی خطوط شیب آموزش دادند، همان‌طور که در مقاله‌ای منتشرشده در ژورنال Nature Communications آمده است. سپس از این الگوریتم برای تحلیل بیش از ۸۶,۰۰۰ تصویر ماهواره‌ای با وضوح بالا و ساختن نقشه‌ای جهانی از خطوط شیب مریخی استفاده کردند.
والنتین بیکل، هم‌نویسنده‌ی مقاله و پژوهشگر مرکز فضا و قابلیت زیست دانشگاه برن، در بیانیه‌ای از دانشگاه براون گفت:
«زمانی که این نقشه جهانی را داشتیم، توانستیم آن را با پایگاه‌های داده و فهرست‌هایی از دیگر عوامل مانند دما، سرعت باد، رطوبت، فعالیت لغزش سنگ‌ها و دیگر فاکتورها مقایسه کنیم. سپس می‌توانستیم به دنبال همبستگی‌ها در میان صدها هزار مورد بگردیم تا شرایط شکل‌گیری این ساختارها را بهتر درک کنیم.»
نتایج تحقیق نشان می‌دهد که هیچ پیوندی میان خطوط شیب و نشانه‌هایی از وجود مایع یا حتی یخ‌زدگی دیده نمی‌شود. در عوض، پژوهشگران دریافتند که این خطوط بیشتر در مناطقی با سرعت بالای باد و تجمع گرد و غبار ظاهر می‌شوند. به بیان ساده، این ساختارها احتمالاً نتیجه‌ی فرآیندی خشک هستند که در آن لایه‌های گرد و غبار در اثر نیروهای بیرونی ناگهان به سمت پایین می‌لغزند.
با این حال، دانشمندان سیاره‌ای تأکید می‌کنند که این نتایج همچنان از اهمیت زیادی برای مأموریت‌های آینده در مریخ برخوردارند. اگر تحقیقات آن‌ها تأیید می‌کرد که این خطوط ناشی از آب هستند و ممکن است حاوی نوعی حیات باشند، ناسا احتمالاً برای جلوگیری از آلودگی محیط مریخ با میکروب‌های زمینی، از کاوش در آن منطقه صرف‌نظر می‌کرد.
آدومَس والانتیناس، دیگر نویسنده‌ی مقاله و دانشمند سیاره‌ای در دانشگاه براون، توضیح داد:
«این مزیت رویکرد داده‌محور است—به ما کمک می‌کند برخی فرضیات را از مدار رد کنیم، پیش از آن‌که فضاپیماها را برای بررسی به سطح سیاره بفرستیم.»
در صنعتی که به نظر می‌رسد وسواس زیادی نسبت به یافتن آب در مریخ دارد، این مطالعه یادآوری می‌کند که هر کشف علمی الزاماً نباید درباره‌ی حیات فرازمینی باشد.