ستارهشناسان ممکن است بهتازگی با یک کهکشان «شبحگونه» برخورد کرده باشند که در دید مستقیم ما پنهان مانده بود—یک توده کوچک، بدون ستاره، و پرسرعت از گاز که تمامی ویژگیهای یک «کهکشان تاریک» را دارد. اگر این کشف تأیید شود، میتواند به حل یکی از معماهای بزرگ کیهانشناسی کمک کند: مشکل اسرارآمیز «ماهوارههای گمشده».
تحقیقات این تیم، که امروز در نشریه Science Advances منتشر شده، ساختاری به نام AC G185.0–11.5 را توصیف میکند—تودهای فشرده از هیدروژن که در درون یک ابر گازی با سرعت بالا (High-Velocity Cloud یا HVC) به نام AC-I قرار دارد. این ابر توسط تیمی بینالمللی و با استفاده از تلسکوپ رادیویی عظیم FAST در چین شناسایی شده است. HVCها معمولاً با سرعتهایی فراتر از چرخش کهکشان راهشیری حرکت میکنند، اما بیشترشان ساختاری بیویژگی و شبیه به تودههای گاز بینظم هستند. ولی این ابر تازهکشفشده متفاوت است: میچرخد.
مشاهدات فوقحساس تلسکوپ FAST نشاندهنده الگویی واضح از چرخش در این ابر هستند، که گاز در آن به شکل یک دیسک مرتب شده—شکلی که معمولاً در کهکشانهای کوتوله دیده میشود. اما یک نکته عجیب وجود دارد: هیچ نشانی از ستارهها در این ابر نیست، و همچنین گاز مولکولی—عنصر اساسی در تشکیل ستاره—هم دیده نمیشود. AC G185.0–11.5 فقط از گاز هیدروژن تشکیل شده که در فضا میچرخد، بیآنکه چیزی آن را روشن کند. به همین دلیل، این ساختار احتمالاً یک کهکشان تاریک است.
با استفاده از معادلات حرکتی کهکشانی و معیاری به نام رابطه تولی-فیشر (Tully-Fisher relation)، تیم فاصله این ابر تا زمین را حدود ۲۷۸ هزار سال نوری برآورد کردهاند—که آن را در داخل مجموعه کهکشانی محلی ما (Local Group) قرار میدهد. از نظر جرم، این ابر چیزی بین ۳۰ میلیون تا نزدیک به ۵۰۰ میلیون برابر جرم خورشید است—نه خیلی عظیم، اما به اندازهای که بتوان آن را یک کهکشان واقعی دانست.
اگر تأیید شود، AC G185.0–11.5 میتواند نمونهای نادر از کهکشانهایی باشد که ستاره ندارند اما ساختار کهکشانی دارند—و این دقیقاً همان چیزی است که دانشمندان مدتها به دنبال آن بودهاند تا معمای کهکشانهای گمشده را حل کنند.