فرهنگ عامه و فرهنگ سیاسی بارها در هم تلاقی کردهاند، اما در دنیای امروز که با شبکههای اجتماعی و میمها پیش میرود، آثار سرگرمی بیشتر از گذشته توسط گروههایی مصادره میشوند که برداشت خاص خود را بر آن تحمیل میکنند؛ حتی اگر سازندگان اثر آشکارا بگویند چنین معنایی مدنظرشان نبوده است. نمونههایی مانند استفاده پلیسها از لوگوی «Punisher» یا برخی طرفداران سریال «The Boys» که دیرتر متوجه شدند این سریال در واقع آنها را به سخره میگیرد، نه اینکه باورهایشان را تأیید کند.
یکی از نمونههای اولیه در این زمینه فیلم علمیتخیلی «ماتریکس» محصول ۱۹۹۹ است؛ اثری که علاوه بر صحنههای مبارزه چشمگیر، به نظریه شبیهسازی نیز پرداخت. در لحظهای کلیدی، شخصیت «نئو» با بازی کیانو ریوز باید تصمیم بگیرد واقعیت سخت درون ماتریکس را بپذیرد و به شورش علیه آن بپیوندد یا همچنان دروغ را ادامه دهد و بهعنوان یکی از اجزای ماشین باقی بماند.
«مورفیوس» با بازی لارنس فیشبرن انتخابی پیش روی او میگذارد و میگوید: «متأسفانه هیچکس نمیتواند به شما بگوید ماتریکس چیست؛ باید خودتان آن را ببینید.» سپس جعبه کوچکی را باز میکند و دو دستش را جلو میآورد؛ در یکی قرص قرمز و در دیگری قرص آبی...
 |
| برادران که تبدیل به خواهران شدند ! |
نئو پس از انتخاب قرص قرمز در فیلم «ماتریکس» از محفظهای که تمام عمر در آن زندانی بوده آزاد میشود و داستان اصلی آغاز میگردد. در سالهای اخیر، مفهوم «قرص قرمز» بهعنوان نماد پذیرش حقیقت توسط جریانهای محافظهکار مورد استفاده قرار گرفته است؛ در حالی که خالقان این ایده، لیلی و لانا واچوفسکی، دیدگاههای پیشرو و متفاوتی داشتهاند.
در تازهترین واکنش به این برداشتها، لیلی واچوفسکی در پادکست So True With Caleb Hearon درباره این پدیده صحبت کرده است. به گزارش ددلاین، او میگوید به مرور به این سوءبرداشتها عادت کرده، اما این به معنای بیتفاوتی نیست و همچنان برایش آزاردهنده است.
او گفت: «باید از کار خود دل بکنید. مردم هر طور که بخواهند آن را تفسیر میکنند.» او ادامه داد: «وقتی به همه نظریههای عجیب و غریب پیرامون فیلمهای ماتریکس و ایدئولوژیهای عجیبی که این فیلمها به وجود آوردهاند نگاه میکنم، با خودم میگویم: چه میکنید؟ نه! این اشتباه است! اما تا حدی باید رهایش کنم… هیچوقت نمیتوانید همه را وادار کنید دقیقاً همان چیزی را باور کنند که در ابتدا قصد داشتید.»
واچوفسکی که پیشتر بهروشنی گفته بود «ماتریکس» یک تمثیل ترنس است، توضیح داد: «ایدئولوژی راستگرا همهچیز را مصادره میکند. آنها دیدگاههای چپگرا را میگیرند و برای تبلیغات خود تغییر میدهند تا پیام واقعی پنهان شود… این همان کاری است که فاشیسم انجام میدهد. مفاهیم و ایدههایی را که معمولاً بهعنوان پرسشها یا حقیقتهای پذیرفتهشده درباره انسانیت و زندگی مطرح میشوند، به چیز دیگری تبدیل میکند تا بار معنایی آنها از بین برود.»
