مقامات ناسا امروز یافتههای جدید و قابلتوجهی را از نمونه سنگی موسوم به «دره یاقوتی» که بیستوپنجمین نمونه زمینشناسی جمعآوریشده توسط مریخنورد پرسویرنس است، منتشر کردند. این نمونه که در ژوئیه ۲۰۲۴ استخراج شده، از همان ابتدا توجه دانشمندان را به خود جلب کرده، چرا که ممکن است به پاسخ این پرسش کمک کند که آیا روزی حیات میکروبی در سیاره سرخ وجود داشته است یا نه.
ناسا اکنون اعلام کرده که بررسیهای اولیه روی این نمونه نتوانسته منشأ زیستی ویژگیهای منحصربهفرد آن را رد کند. شان دافی، مدیر موقت ناسا، در نشست خبری روز چهارشنبه ۱۰ سپتامبر گفت: «این احتمالاً واضحترین نشانهای از حیات است که تاکنون در مریخ یافتهایم.»
در این نشست، نیکی فاکس (معاون اداره مأموریتهای علمی)، لیندسی هیز (دانشمند ارشد برنامه اکتشاف مریخ)، کِیتی استک مورگان (دانشمند پروژه پرسویرنس) و جوئل هورویتز (نویسنده اصلی مقاله منتشرشده و دانشمند سیارهای از دانشگاه استونی بروک) نیز حضور داشتند.
یافتههای جدید که روز چهارشنبه در نشریه Nature منتشر شد، شواهدی قوی ارائه میدهد که نشان میدهد نمونه «دره یاقوتی» ممکن است حاوی نشانههای زیستی باشد. با این حال، نیکی فاکس تأکید کرد: «ما هنوز مطمئن نیستیم که واقعاً با یک نشانه زیستی روبهرو هستیم و تحقیقاتمان پس از این تحلیل اولیه متوقف نخواهد شد.» برای تأیید منشأ زیستی این ویژگیها، تحقیقات بیشتری لازم است.
مریخنورد پرسویرنس نمونهای را از سنگی رگهدار به نام «آبشار چِیواوا» استخراج کرده که در دره نرتوا واقع شده است؛ درهای رودخانهای که میلیاردها سال پیش با جریان آب به درون دهانه برخوردی جِزرو شکل گرفته است. این مریخنورد از فوریه ۲۰۲۱ تاکنون در این دهانه به عرض ۴۵ کیلومتر مشغول کاوش بوده و تاکنون ۳۰ نمونه از سنگ و خاک مریخی را برای بازگشت احتمالی به زمین جمعآوری کرده است.
دانشمندان ناسا معتقدند دلتای دریاچه باستانی در دهانه جزرو بهترین مکان برای جستوجوی نشانههای حیات میکروبی گذشته است. نمونهای به نام «دره یاقوتی» بلافاصله پس از جمعآوری توجه آنها را جلب کرد. این نمونه دارای نقاط سیاه بسیار کوچکی است که دانشمندان ناسا آنها را «دانه خشخاش» مینامند و در میان نقاط بزرگتری به نام «خال پلنگی» پراکنده شدهاند.
جوئل هورویتز در نشست خبری توضیح داد: «این ویژگیهای بافتی به ما نشان داد که اتفاقی بسیار جالب در این سنگها رخ داده؛ واکنش شیمیایی خاصی در زمان رسوبگذاری آنها صورت گرفته است.» به گفته او، این نقاط ممکن است بقایای حیات میکروبی باشند، در صورتی که موجودات زنده از ترکیبات آلی مانند کربن، گوگرد و فسفر بهعنوان منبع انرژی استفاده کرده باشند.