زمانی که من با اینترنت آشنا شدم هنوز آلتاویستا فعال بود. AltaVista یک موتور جستجو بود که در زمان های دور یکه تاز بود، بعدها یاهو و سپس گوگل و MSN آمدند. آلتا ویستا بعد از فراز و فرود های فراوان این روزها از بین رفته است ولی داستان جالبی دارد که در ادامه با هم آن را بررسی می کنیم.
۱. تولد AltaVista (۱۹۹۵)
AltaVista در ۱۵ دسامبر ۱۹۹۵ توسط شرکت Digital Equipment Corporation (DEC)، یکی از شرکت‌های بزرگ کامپیوتری آن زمان، راه‌اندازی شد. پروژه توسط لوییس مونیِر (مهندس) و مایک بروز همراه با دیگر محققان آزمایشگاه تحقیقات غربی DEC هدایت شد.
 |
| Louis Monier |
هدف: ایجاد یک موتور جستجو که بتواند کل وب را ایندکس کرده و نتایج را سریع برگرداند—چیزی که اینترنت در میانه‌ی دهه ۱۹۹۰ به شدت نیاز داشت، زمانی که دایرکتوری‌های وب مثل Yahoo! بیشتر شبیه دفترچه تلفن بودند و جستجو ابتدایی بود.
نوآوری‌های تکنولوژیکی شامل موارد زیر بود:
خزیدن سریع: AltaVista از خزنده‌های چندرشته‌ای استفاده می‌کرد که می‌توانستند بخش‌های بزرگی از وب را سریع ایندکس کنند.
جستجوی زبان طبیعی: امکان جستجو با زبان روزمره را فراهم می‌کرد.
عملگرهای جستجوی پیشرفته: منطق بولی، کاراکترهای جایگزین و جستجوی فیلدی.
اندیس حجیم: اندازه‌ی اندیس آن بی‌سابقه بود—بیش از ۲۰ میلیون صفحه وب در زمان راه‌اندازی، که بسیار بیشتر از رقبای هم‌زمانش بود. آدرس اولیه آن altavista.digital.com بود.
۲. صعود به شهرت (۱۹۹۵–۱۹۹۸)
AltaVista به سرعت به محبوب‌ترین موتور جستجو تبدیل شد. سرعت آن انقلابی بود؛ نتایج در چند ثانیه باز می‌گشتند. رایگان بود، بر خلاف بسیاری از خدمات دیگر که محدود یا پولی بودند. ویژگی‌های اضافی داشت، مثل ترجمه (AltaVista Babel Fish) و جستجوی چندرسانه‌ای. تا ۱۹۹۷، AltaVista نامی شناخته‌شده در دنیای وب بود و به نوعی پیش‌قراول Google محسوب می‌شد. همچنین به مرکزی برای لینک‌های تبلیغاتی تبدیل شد، شکلی اولیه از کسب درآمد از جستجو—هرچند به پیچیدگی و موفقیت Google Ads نبود.
 |
| آلتا ویستای مدرن این طور بود |
۳. تغییرات مالکیت شرکتی
داستان AltaVista همچنین داستان تغییر مالکیت‌های شرکتی است که تمرکز آن را کاهش داد.
1. DEC فروش AltaVista (۱۹۹۸): DEC با مشکلات مالی مواجه شد و AltaVista را به Compaq به ارزش ۷۰۰ میلیون دلار فروخت.
2. ادغام Compaq با AltaVista (۱۹۹۸–۱۹۹۹): Compaq به دنبال حضور وب و هم‌افزایی با موتور جستجو بود.
3. خرید توسط Hewlett-Packard (HP) (۲۰۰۲): پس از ادغام Compaq با HP، AltaVista جزئی از پرتفوی HP شد.
در این دوره‌ها، AltaVista نوآوری خود را از دست داد، زیرا مدیریت تمرکز خود را از فناوری جستجو به سمت بازاریابی و پورتال‌ها تغییر داد.
۴. سقوط (۱۹۹۹–۲۰۰۳)
دلایل سقوط AltaVista متعدد بودند:
پورتال‌سازی: تلاش AltaVista برای تبدیل شدن به یک پورتال وب، شبیه Yahoo!، با افزودن اخبار، ایمیل و چت. این کار نوآوری در جستجو را کند کرد.
رقابت: موتورهای جدید مانند Google (تأسیس ۱۹۹۸) نتایجی مرتبط‌تر ارائه می‌دادند. کاربران متوجه شدند و مهاجرت کردند.
تغییر مالکیت مکرر: هر صاحب جدید دیدگاه متفاوتی داشت، که به استراتژی ناهماهنگ منجر شد.
رکود عملکرد: در حالی که AltaVista ابتدا سریع بود، Google نه تنها سریع بلکه دقیق‌تر بود.
تا اوایل دهه ۲۰۰۰، پایه کاربران AltaVista به شدت کاهش یافت.
۵. پروژه‌های ماندگار
با وجود سقوط، AltaVista نوآوری‌های قابل توجهی به جا گذاشت:
Babel Fish: یکی از اولین سرویس‌های ترجمه آنلاین.
طراحی عملگرهای جستجوی اولیه: کاراکترهای جایگزین، منطق بولی و جستجوی فیلدی که بر موتورهای جستجوی بعدی تأثیر گذاشت.
مقیاس ایندکسینگ: نشان داد که وب می‌تواند به طور کامل ایندکس و جستجو شود.
۶. پایان AltaVista (۲۰۰۳–۲۰۱۳)
Overture Services (۱۹۹۹–۲۰۰۳) AltaVista را از Compaq/HP خریداری کرد. Overture بعدها توسط Yahoo! در ۲۰۰۳ خریداری شد. AltaVista به عنوان موتور جستجوی برند Yahoo! برای مدتی ادامه یافت اما به تدریج کنار گذاشته شد. تعطیلی رسمی: ۸ ژوئیه ۲۰۱۳، یاهو! AltaVista را به طور کامل بازنشسته کرد.
این بود داستان آلتاویستا ، زمانی برای جستجوی تصاویر یکی از بهترین ابزارها بود ، چرا که از سایت ها و منابع مختلف که در آن زمان فیلتر بودند ( بله قدیما هم فیلترینگ بود در این مملکت ! ) به صورت دانلود شده و بدون نیاز به باز کردن سایت اصلی ، محتوا را لود می کرد.