یک فوران آتشفشانی در جنوبغرب ایسلند، روز چهارشنبه ۱۶ ژوئیه، منجر به تخلیه یک شهر مجاور و تعطیلی اسپا زمینگرمایی مشهور جهانی «بلو لاگون» شد. تصاویر منتشرشده از رسانهها ستونهای عظیم دود و جریانهای درخشان گدازه را نشان میدهند که از شکاف بزرگی در سطح زمین، در حدود ۳۰ مایلی (تقریباً ۴۸ کیلومتری) جنوبغرب رِیکیاویک، بیرون میزنند.
این فوران دوازدهمین مورد از زمانی است که فعالیتهای آتشفشانی از سال ۲۰۲۱ در این منطقه مجدداً آغاز شدهاند. طبق اعلام اداره هواشناسی ایسلند، این فوران در حدود ساعت ۴ صبح به وقت محلی از ردیف دهانه آتشفشانی «سوندهنوکر» در شبهجزیره رِیکیانِس آغاز شد. این رخداد پس از یک «خوشهزلزله» شدید به وقوع پیوست—رشتهای از زلزلههای کوچک که بدون شوک اصلی مشخص اتفاق میافتند.
اندکی پس از ساعت ۵ صبح، گدازهها از شکافی فورانی به سمت جنوبشرقی شروع به حرکت کردند. این شکاف حدود ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ متر طول داشت. تا ساعت ۱۲ ظهر، فوران محدود به یک شکاف نبود. اداره هواشناسی اعلام کرد که شکاف اصلی در دهانه آتشفشانی سوندهنوکر به طول ۲.۴ کیلومتر (۱.۵ مایل) گسترش یافته و شکاف کوچکتری به طول ۵۰۰ متر نیز در غرب کوه آتشفشانی فاگرادالسفیاتل باز شده است.
دولت ایسلند اعلام کرد که این فوران بسیار محلی است و تهدیدی برای زیرساختها، جاذبههای گردشگری یا پروازهای هوایی محسوب نمیشود، اما خطراتی برای سلامت انسان دارد. حوالی ساعت ۹ صبح، اداره هواشناسی از مشاهده «موی ساحره» در باد خبر داد—این الیاف شیشهای بسیار نازک زمانی تشکیل میشوند که قطرات گدازه بهسرعت سرد و کشیده میشوند. چون این الیاف میتوانند باعث تحریک پوست و چشم شوند، به ساکنان نزدیک منطقه توصیه شد هنگام حضور در فضای باز اقدامات احتیاطی را رعایت کنند. در شهر رِیکیانسبائر، که حدود ۲۰٬۰۰۰ نفر جمعیت دارد، سطوح بالایی از گازهای آتشفشانی نیز ثبت شد. این آلایندهها میتوانند سیستم تنفسی را تحریک کنند، اما طبق اعلام اداره هواشناسی، سطح آنها تا ساعت ۹ صبح در حال کاهش بوده است.
با در نظر گرفتن حداکثر احتیاط، مقامات دستور تخلیه شهر مجاور گرینداویک و اسپا بلو لاگون را صادر کردند. تا پیش از سال ۲۰۲۳، گرینداویک نزدیک به ۴٬۰۰۰ نفر جمعیت داشت، اما در سالهای اخیر به دلیل افزایش فعالیتهای آتشفشانی، جمعیت آن بهطور چشمگیری کاهش یافته است. در سال ۲۰۲۱، زمینلرزههای شدید ناشی از حرکت ماگما در سامانه آتشفشانی فاگرادالسفیاتل، این شهر کوچک را لرزاند. در مارس همان سال، فاگرادالسفیاتل برای نخستین بار پس از ۸۰۰ سال فوران کرد و به دوران طولانی خاموشی آتشفشانی در شبهجزیره رِیکیانِس پایان داد.