ایلان ماسک تهدید کرده است که در صورت تصویب «لایحه بزرگ و زیبای» دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، حزب سیاسی خود به نام «حزب آمریکا» را راهاندازی خواهد کرد. در حالی که این میلیاردر الیگارش حدود یک ماه پیش و پس از اختلاف با ترامپ این ایده را مطرح کرده بود، این بار به نظر میرسد که واقعاً جدی است.
ماسک روز دوشنبه در توییتی نوشت: «اگر این لایحه هزینهبر و دیوانهوار تصویب شود، حزب آمریکا فردای آن روز تشکیل خواهد شد. کشور ما به جایگزینی برای حزب واحد دموکرات-جمهوریخواه نیاز دارد تا مردم واقعاً صدایی داشته باشند.»
تصویب این لایحه برای جمهوریخواهان دشوار بوده است، حتی با وجود این که اکثریت هر دو مجلس کنگره را در اختیار دارند. طبق مفاد فعلی، این لایحه انتقال عظیم ثروت از فقیرترین آمریکاییها به ثروتمندترینها را رقم خواهد زد و موجب میشود حدود ۱۱.۸ میلیون نفر بیمه سلامت خود را از دست بدهند و ۳.۳ تریلیون دلار به کسری بودجه فدرال افزوده شود. اما به نظر میرسد ماسک فقط نگران همین بخش آخر یعنی افزایش کسری بودجه است، حتی با وجود این که برخی جمهوریخواهان هم درباره تعداد افرادی که پوشش بیمه مدیکید خود را از دست خواهند داد، ابراز نگرانی کردهاند.
ماسک که در آغاز دوره ریاستجمهوری ترامپ با انجام دو سلام نازیگونه خبرساز شد، روز دوشنبه همچنین توییت کرد که قصد دارد برای هر نمایندهای که به این لایحه جمهوریخواهان رأی دهد، رقیب انتخاباتی تأمین مالی کند و این موضوع را با زبانی نمایشی بیان کرد که جناح راست افراطی در دوران ترامپ به آن علاقهمند است.
ماسک نوشت: «هر عضو کنگره که با شعار کاهش هزینههای دولت کمپین انتخاباتی برگزار کرده و سپس بلافاصله به بزرگترین افزایش بدهی در تاریخ رأی میدهد، باید از شرم سرش را پایین بیندازد! و اگر آخرین کاری باشد که در این دنیا انجام میدهم، آنها در انتخابات مقدماتی سال آینده شکست خواهند خورد.»
ماسک که اوایل امسال بهعنوان رئیس DOGE دست راست ترامپ بود، اختلاف شدیدی با رئیسجمهور پیدا کرد که سریعاً به بحرانی جدی تبدیل شد. ماسک مدعی شد ترامپ در پروندههای جفری اپستین حضور دارد و تلویحاً اشاره کرد که رئیسجمهور در سوءاستفاده جنسی نقش داشته است، در حالی که ترامپ تهدید کرد قراردادهای پرمنفعت فدرالی ماسک را لغو میکند. نهایتاً ماسک عقبنشینی کرد، توییتش درباره ارتباط ترامپ با اپستین را حذف کرد و تهدیدش مبنی بر توقف انتقال فضانوردان به ایستگاه فضایی بینالمللی را پس گرفت.
هنوز مشخص نیست ماسک چه برنامهای برای تحقق حزب جدیدش دارد، اما او قبلاً هم در سیاستگذاری و سازماندهی سیاسی نقش فعالی داشته است. این همان فردی است که بیش از ۲۵۰ میلیون دلار برای انتخاب ترامپ و دیگر جمهوریخواهان در سال ۲۰۲۴ هزینه کرد و کمیته اقدام سیاسی خود به نام «آمریکا PAC» را تأسیس کرد.
ماسک همچنین از افزایش سقف بدهی دولت که جمهوریخواهان دیگری مانند سناتور رند پال از ایالت کنتاکی نیز با آن مخالفاند، ابراز نارضایتی کرده است.
ماسک نوشت: «واضح است که با این لایحه دیوانهوار که سقف بدهی را رکوردشکنانه ۵ تریلیون دلار افزایش میدهد، ما در یک کشور تکحزبی زندگی میکنیم — حزب خوک چاق!! وقت آن رسیده که حزبی جدید تشکیل شود که واقعاً به مردم اهمیت دهد.»
علاوه بر کسری بودجه و سقف بدهی، ماسک آشکارا از کاهش مشوقهای مالیاتی برای صنایعی مانند خودروهای برقی که شرکتهای خودش نیز تحت تأثیر آن قرار میگیرند، ناراضی است.
ماسک روز یکشنبه نوشت: «آخرین پیشنویس لایحه سنا میلیونها شغل در آمریکا را نابود میکند و آسیب راهبردی عظیمی به کشورمان وارد میکند! کاملاً دیوانهوار و ویرانگر است. این لایحه به صنایع گذشته کمک مالی میدهد، در حالی که به صنایع آینده آسیب جدی وارد میکند.»
ماسک ثروتمندترین فرد جهان است، و طبیعتاً برای کسی مانند او ایجاد یک حزب سیاسی کار سختی نیست. اما این به این معنا نیست که بتواند بهراحتی کسی را از آن حزب وارد ساختار قدرت کند. سیستم دوحزبی آمریکا به شکلی طراحی شده که موانع زیادی بر سر راه احزاب ثالث ایجاد میکند که اکثر مردم حتی از جزئیات آن مطلع نیستند. اما چیزی که تقریباً همه میدانند، نظام الکترال کالج است و این که چطور این نظام باعث ناعادلانه شدن انتخابات در میان دموکراسیهای لیبرال شده است. معروفترین نمونه آن احتمالاً کمپین ریاستجمهوری راس پروت بهعنوان نامزد مستقل در سال ۱۹۹۲ است. پروت ۱۹ درصد آرای مردمی را کسب کرد، یعنی تقریباً یکپنجم کل آرای آن سال، اما در نهایت هیچ رأیی از کالج انتخاباتی دریافت نکرد.
ماسک فردی ثروتمند است. اما این که آیا حتی ثروتمندترین فرد جهان میتواند با ساختار پیچیده و انحصاری دوحزبی واشنگتن مقابله کند یا نه، هنوز مشخص نیست.